Niniejszy serwis wykorzystuje pliki cookie. Korzystanie z serwisu oznacza akceptację tego stanu rzeczy.

XVIII Festiwal Nauki / 22–26 września 2014

CYKL: CO KRYJE ZIEMIA?

Św. Anna, malowidło ścienne z Faras, VIII w.n.e.22 września / poniedziałek / 17.30
Faras – malowidła odkryte w piaskach pustyni
/ wykład Bożeny Mierzejewskiej
Galeria Faras jest największą w Europie ekspozycją zabytków kultury i sztuki nubijskiej z okresu chrześcijańskiego. Do zbiorów muzealnych trafiły one dzięki polskim archeologom uczestniczącym w objętej patronatem UNESCO wielkiej międzynarodowej akcji ratowania pozostałości dawnych kultur Doliny Nilu rozwijających się na południe od I katarakty. Dzięki pracom badawczym prowadzonym na terenie starożytnego ośrodka miejskiego Faras w pobliżu granicy sudańsko-egipskiej odkryto dobrze zachowane ruiny kościoła katedralnego z VIII wieku. Jego ściany były pokryte wspaniałymi malowidłami o tematyce religijnej pochodzącymi z VIII–XIV wieku.
 

Bożena Mierzejewska – kustosz w Zbiorach Sztuki Starożytnej i Wschodniochrześcijańskiej Muzeum Narodowego w Warszawie, zajmuje się ikonografią sztuki chrześcijańskiego Wschodu.
Kino Muz / wstęp wolny/ liczba miejsc ograniczona / ok. 75 minut

SPOTKANIA
zbiórka w holu głównym / wstęp wolny / obowiązują zapisy* / ok. 60 minut


Malowana misa ceramiczna na wysokiej nodze, pocz. 3 tys. p.n.e., Tell Ridżim (Irak)23 września / wtorek / 17.30
Wiedza i przypadek w badaniach archeologicznych
/ Andrzej Reiche
W latach 1984–1985 odbyły się trzy kampanie wykopalisk ratunkowych na stanowisku Tell Ridżim w północnym Iraku. Misją Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego kierował prof. Piotr Bieliński. W trakcie odsłaniania tego wielowarstwowego i wielokulturowego stanowiska osadniczego odkryty został, jak dotąd najbogatszy w dary pośmiertne, grób tzw. kultury ceramiki Niniwa 5, która rozwijała się w północnej Mezopotamii w 1. połowie III tysiąclecia p.n.e. Historię odkrycia grobu i jego tajemnice przedstawimy na Festiwalu Nauki.

 

Andrzej Reiche – archeolog śródziemnomorski, kustosz kolekcji starożytnego Bliskiego Wschodu w Zbiorach Sztuki Starożytnej i Wczesnochrześcijańskiej Muzeum Narodowego w Warszawie. W ramach współpracy między Muzeum a Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego bierze udział od 1980 roku w misjach wykopaliskowych Centrum prowadzących badania na terenach Bliskiego Wschodu: w Iraku, Syrii oraz Kuwejcie. Uczestnik międzynarodowych konferencji poświęconych archeologii starożytnego Bliskiego Wschodu oraz autor wielu artykułów prezentujących wyniki wykopalisk, a także dotyczących zabytków starożytnego Bliskiego Wschodu znajdujących się w zbiorach Muzeum Narodowego.

 

 

 

 

 

 

Prawa ściana niszy w świątyni Totmesa III w Deir el-Bahari. Fot. i fotomontaż Z. Doliński24 września / środa / 17.30
Archeologiczne puzzle - badania świątyni faraona Totmesa III
/ dr Monika Dolińska
Świątynia faraona Totmesa III z XVIII dynastii, wzniesiona trzy i pół tysiąca lat temu w Deir el-Bahari, została odkryta przez polskich archeologów i odkopana w latach 1962–1967. W wyniku trzęsienia ziemi, jeszcze w starożytności, na budowlę osunęły się skały, rujnując jej mury i całkowicie ją zasypując. Z barwnych reliefów zdobiących jej ściany zostały jedynie potrzaskane szczątki. Od wielu lat archeolodzy, konserwatorzy i architekci pracują nad odtworzeniem oryginalnego wystroju świątyni, układając z jej kamiennych fragmentów gigantyczne puzzle – tak, by zrekonstruować zdobiące ją niegdyś sceny.

 

dr Monika Dolińska – egiptolog, kustosz dyplomowany kolekcji egipskiej w Zbiorach Sztuki Starożytnej i Wschodniochrześcijańskiej Muzeum Narodowego w Warszawie. Jest autorką wielu publikacji naukowych i wystaw egiptologicznych, współautorką międzynarodowej wystawy „Tajemnicza królowa Hatszepsut” w 1997 roku i scenariusza stałej Galerii Egipskiej w MNW. Od 1977 roku bierze udział w pracach misji archeologicznej Totmesa III w Deir el-Bahari (Egipt), którą kieruje od roku 2008. Prowadzi projekt badawczy „Odtworzenie programu ikonograficznego i kształtu architektonicznego świątyni Totmesa III w Deir el-Bahari”, finansowany przez Narodowe Centrum Nauki, jest członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Egiptologów i członkiem Rady Komitetu Egiptologicznego ICOM-CIPEG.

25 września / czwartek / 17.30
Początki mennictwa – Kolekcja Monet Antycznych Muzeum Narodowego w Warszawie
/ Janina Wiercińska
Początki mennictwa antycznego sięgają schyłku VII w. p.n.e. Jego kolebką było zachodnie wybrzeże Azji Mniejszej. W założonych tu przez starożytnych Greków miastach wybito pierwsze monety. W Muzeum Narodowym w Warszawie znajduje się największa w Polsce ich kolekcja, która obecnie liczy ponad 40 tysięcy obiektów. Należą one do trzech zbiorów: monet greckich, rzymskich i bizantyjskich.

Janina Wiercińska – numizmatyk, archeolog, kustosz Kolekcji Monet Antycznych w Gabinecie Monet i Medali MNW. Absolwentka Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Z Muzeum Narodowym związana jest od 1977 roku. Od 1978 roku bierze udział w pracach polsko-egipskiej misji archeologicznej w Deir el-Bahari, w ramach współpracy z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Autorka katalogu monet Republiki Rzymskiej “Catalogue of Ancient Coins in National Museum in Warsaw. Coins of the Roman Republic”.

Plan polskiego wykopu w Tyritake26 września / piątek / 17.30
Misja archeologiczna w Tyritake
/ dr Alfred Twardecki
Tyritake to kolonia grecka założona w połowie VI wieku przed Chr., Muzeum Narodowe w Warszawie prowadzi tam wykopaliska od 2008 roku. W ciągu sześciu sezonów wykopaliskowych udało się m.in. odsłonić dobrze zachowaną kuchnię z okresu rzymskiego wraz z wyposażeniem, najstarsze mury obronne i domy z VI wieku przed Chr. W czasie eksploracji pozyskano niemal 1000 zabytków wydzielonych, które przekazane zostały do muzeum w Kerczu.

dr Alfred Twardecki – kurator Zbiorów Sztuki Starożytnej i Wschodniochrześcijańskiej Muzeum Narodowego w Warszawie, kierownik Polskiej Misji Archeologicznej „Tyritake" Muzeum Narodowego w Warszawie. Autor wielu artykułów oraz książek poświęconych starożytnej Grecji, kierownik programu Zabytki Bosforu Kimmeryjskiego.

od 15 września

LEKCJE FESTIWALOWE

Dla szkół podstawowych
Z archeologią za pan brat
/ Paulina Komar
Kim jest archeolog? Czym się zajmuje? Co to są wykopaliska? Dowiemy się, jak wydobyte z ziemi zabytki odkrywają przed badaczami tajemnice zamierzchłej przeszłości.

Dla gimnazjów
Tajemnice warsztatu archeologa
/ Maciej Marciniak
Zawód archeologa kojarzony jest głównie z postacią filmowego Indiany Jonesa, lecz w rzeczywistości niewiele ma wspólnego z przygodami znanego bohatera. Spierając się z mitem, postaramy się pokazać, na czym polega ten fascynujący zawód.