Niniejszy serwis wykorzystuje pliki cookie. Korzystanie z serwisu oznacza akceptację tego stanu rzeczy.

Różne spojrzenia. Malarstwo holenderskie i flamandzkie

z Kolekcji ERGO Hestii

7 maja – 25 lipca 2021

 

FINISAŻ WYSTAWY

 

W ostatni weekend prezentacji wystawy wstęp na ekspozycję jest bezpłatny dla wszystkich zwiedzających. Zachęcamy również do uczestnictwa w spotkaniach przygotowanych specjalnie z okazji finisażu.

 

 

 

24 lipca / sobota

13.00 i 15.00

Zwiedzanie wystawy z przewodnikami z Działu Edukacji.

bezpłatne wejściówki do pobrania on-line i kasie biletowej od 20 lipca

 

16.00

Korespondencje – spotkanie tematyczne: Abraham Beerstraaten, Pejzaż z łyżwiarzami oraz Abraham Willaerts, Statki u skalistego wybrzeża podczas sztormu / Romualda Radwańska

Niderlandy to kraj poprzecinany kanałami i polderami. System dróg wodnych umożliwiał szybkie przemieszczanie się ludzi i towarów. Zimą zamarznięte wody kanałów stawały się miejscem zabaw całych rodzin. Charakterystyczny pejzaż, a także morza i oceany, ściśle związane z historią holenderskiego, kolonialnego imperium, są częstym tematem niderlandzkiego malarstwa.

bezpłatne wejściówki do pobrania on-line i kasie biletowej od 20 lipca

 

 

25 lipca / niedziela

12.00, 13.00 i 15.00

Zwiedzanie wystawy z przewodnikami z Działu Edukacji.

bezpłatne wejściówki do pobrania on-line i kasie biletowej od 20 lipca

 

16.00

Oprowadzanie kuratorskie

Wystawę pożegnamy spotkaniem z jej kuratorką, Aleksandrą Janiszewską, która przybliży założenia ekspozycji i opowie o najważniejszych dziełach. 

bezpłatne wejściówki do pobrania on-line i kasie biletowej od 20 lipca

 

 

 

DLA MŁODZIEŻY I DOROSŁYCH

 

OPROWADZANIE KURATORSKIE

16 maja / niedziela / godz. 14.00
Zwiedzanie wystawy w jej kuratorką, Aleksandrą Janiszewską, przybliżające założenia ekspozycji i najważniejsze pokazywane dzieła. Po spotkaniu zapraszamy na sesję Q&A z kuratorką.
50 min / transmisja on-line na Facebooku / nagranie oprowadzania
 

 

WYKŁADY

20, 27 maja, 10, 17, 24 czerwca, 1 lipca / czwartki / godz. 18.00
75 min / transmisje on-line na Facebooku
 
Różne spojrzenia na malarstwo holenderskie i flamandzkie – wprowadzenie do wystawy / Aleksandra Janiszewska
Sztukę XVII-wiecznych Niderlandów, współcześnie stanowiących terytoria Holandii i Belgii, cechuje bogactwo gatunków oraz nowatorstwo rozwiązań kompozycyjnych. Nasza wystawa została skonstruowana tak, by poprzez wyodrębnienie siedmiu zagadnień unaocznić najważniejsze aspekty tego malarstwa. Podziały wynikają zarówno z tematyki obrazów, jak również inspiracji artystycznych czy stosowanych zabiegów formalnych. W wykładzie kuratorki wystawy przybliżone zostaną wszystkie sekcje: Rytm natury, Nowe kraju opisanie, Morskie szlaki, Zwierciadło wartości, Kumulacja oraz Światło i cień.
 
Aleksandra Janiszewska – kustosz kolekcji malarstwa niderlandzkiego, holenderskiego i flamandzkiego w Zbiorach Europejskiej Sztuki Dawnej MNW oraz kuratorka wystawy „Różne spojrzenia”.
 
27 maja
Tożsamość siedemnastowiecznych Holendrów i jej kreacja w sztuce / prof. Antoni Ziemba
Podczas wykładu zostaną omówione interpretacje sztuki holenderskiej epoki Rembrandta i Vermeera, rozwijane w nowych badaniach historyczno-artystycznych. Ich wspólnym mianownikiem stanie się spojrzenia na malarstwo, grafikę i inne dyscypliny artystyczne jako na sposób tworzenia własnego wizerunku społeczeństwa Holandii oraz utwierdzania jego tożsamości: społecznej, religijnej, politycznej i narodowej.
 
prof. Antoni Ziemba – historyk sztuki, profesor w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego, w latach 1991–2019 kurator Zbiorów Europejskiej Sztuki Dawnej MNW. Zajmuje się badaniami nad sztuką późnego średniowiecza na północy Europy, malarstwem niderlandzkim i niemieckim XV–XVI wieku, malarstwem holenderskim XVII wieku oraz teorią sztuki od antyku do XVIII wieku.
 
10 czerwca / nagranie wykładu
Merkury i Fortuna. Handlowanie sztuką Antwerpii w XVI i XVII wieku / dr Konrad Niemira
W epoce nowożytnej Antwerpia była jednym z najważniejszych ośrodków europejskiego handlu, specjalizującym się przede wszystkim w sprzedaży cukru, pieprzu, metali szlachetnych i tkanin. W tym portowym mieście bez trudu można było także nabyć rozmaite wyroby luksusowe i dzieła sztuki: obrazy, ryciny, tapiserie, a nawet ukończone i gotowe do załadunku na statek nastawy ołtarzowe. Podczas wykładu przyjrzymy się, jak wyglądał handel sztuką w Antwerpii. Interesować nas będzie przede wszystkim współistnienie tradycyjnych form sprzedaży z rozmaitymi „innowacjami”, takimi jak „galerie handlowe” specjalizujące się w sprzedaży obrazów czy objazdowe loterie, a także fenomen hurtowego eksportu dzieł sztuki do Ameryki Łacińskiej.
 
dr Konrad Niemira – historyk sztuki i wykładowca akademicki. Studiował na Uniwersytecie Warszawskim i  w École normale supérieure w Paryżu. Stypendysta The Burlington Magazine Scholarship, Fundacji Lanckorońskich, Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Specjalizuje się w historii europejskich rynków sztuki i kulturze artystycznej XVIII wieku.
 
17 czerwca
Peter Paul Rubens i arcyksiążę Leopold Wilhelm – dwa oblicza flamandzkiego kolekcjonerstwa sztuki / Piotr Borusowski
W XVII-wiecznej Flandrii kolekcjonerstwo miało już długą i bogatą tradycję. Zamożni przedstawiciele ówczesnego społeczeństwa gromadzili zarówno dzieła rąk ludzkich – obrazy, rysunki, rzeźby, starożytne kamee i monety – jak i tzw. naturalia: muszle, kamienie szlachetne i minerały. W ciągu kolejnych stuleci większość kolekcji uległa rozproszeniu, jednak sława tych największych trwa do dzisiaj. Tematem wykładu są dwie z nich: pierwszą zgromadził „książę wśród malarzy”, Peter Paul Rubens, drugą – namiestnik hiszpański Południowych Niderlandów, arcyksiążę Leopold Wilhelm. 
 
Piotr Borusowski – kustosz w Gabinecie Rycin i Rysunków MNW, odpowiedzialny za kolekcję rysunków holenderskich, flamandzkich i niemieckich. W kręgu jego zainteresowań badawczych znajduje się nowożytne kolekcjonerstwo grafiki i rysunków. Redaktor naczelny Nowej Serii „Rocznika Muzeum Narodowego w Warszawie”.
 
24 czerwca
Światło Holandii. Odkrycie Vermeera i badania nad malarstwem północnoniderlandzkim w XIX wieku / dr hab. Agnieszka Rosales-Rodríguez
Szczególne miejsce w dziewiętnastowiecznych rozważaniach na temat charakteru sztuki holenderskiej stanowi postać Johannesa Vermeera. Artysta został ponownie „odkryty” przez Théophile’a Thoré w czasie, kiedy pleneryzm europejski dojrzewał już do impresjonistycznej „rewolucji”. Dzięki publikacji w 1866 roku pierwszej monografii poświęconej artyście, malarz z Delft stał się „gwiazdą”, symbolem perfekcji w operowaniu światłem, niedościgłego kunsztu wykonania i wzorcem nowoczesności.  Przykład Vermeera posłuży do bliższego spojrzenia na interpretacje obrazów holenderskich mistrzów XVII wieku w malarstwie, krytyce artystycznej i historii sztuki.
 
dr hab. Agnieszka Rosales Rodríguez – adiunkt w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego oraz kuratorka Zbiorów Sztuki Polskiej do 1914 r. MNW. Specjalizuje się w malarstwie i krytyce artystycznej XIX wieku, jest autorką książki Mit Holandii Złotego Wieku w XIX-wiecznej kulturze artystycznej (Warszawa 2008).
 
1 lipca
Światło i cień. Uczniowie i naśladowcy Rembrandta / Przemysław Głowacki
Ostatnich kilkanaście lat przyniosło wzmożone zainteresowanie kręgiem artystycznym skupionym wokół Rembrandta. Coraz więcej specjalistów kieruje swoją uwagę na twórców pozostających pod jego bezpośrednim wpływem. Mistrz z Lejdy dość szybko zaczął przyjmować uczniów do swojego warsztatu, co było dla artysty także jedną z form zarobku. Wielu malarzy przejmowało sposób malowania, technikę nakładania farby czy  specyficzne użycie światłocienia Rembrandta do tego stopnia, że dopiero wnikliwe badania przypisywanych mu obrazów i rysunków ujawniły, że wiele z nich nie wyszło spod ręki mistrza, chociaż wcześniej postrzegane były jako arcydzieła. Podczas wykładu skupimy się na uczniach Rembrandta i kontynuatorach jego stylu.
 
Przemysław Głowacki – historyk sztuki i edukator muzealny od lat związany z MNW. Jest też nauczycielem i wykładowcą akademickim (Warszawska Szkoła Filmowa, Akademia Sztuk Pięknych), współpracuje z wieloma instytucjami kultury. Jego pasją jest zwiedzanie muzeów, prowadzi stronę poświęconą sztuce i wystawom www.artdone.pl.

 

 

KORESPONDENCJE. SPOTKANIA TEMATYCZNE

14 i 28 maja, 11 czerwca / piątki / godz. 18.00
Spotkania z cyklu to swego rodzaju „rozmowa obrazów”, zaproszenie do poszukiwania powinowactw między prezentowanymi na wystawie dziełami. Bohaterami każdego ze spotkania będzie „dobrana para” – dzieło z kolekcji ERGO Hestii i obraz ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie.
75 min / 25 i 15 zł (na wystawie) lub bezpłatnie (online na platformie Zoom) w zależności od aktualnych wytycznych epidemicznych
 
14 maja
Joos de Momper młodszy, Pejzaż górski ze sceną ucieczki do Egiptu oraz Pejzaż górski z karawaną / Paweł Masłowski
Dla artystów pochodzących z nizinnych Niderlandów wzbudzające respekt swym ogromem góry, na przykład Alpy pokonywane w czasie podróży do Italii, były „egzotycznym” tematem i artystycznym wyzwaniem. Na przykładzie dwóch dzieł Joosa de Mompera, jednego z mistrzów górskich pejzaży, zastanowimy się, gdzie leży granica między realizmem a fantazją.
spotkanie online / bilety w sprzedaży od 10 maja
 
28 maja
Pieter Saenredam Wnętrze Kościoła św. Bawona w Haarlemie oraz Hendrick van Vliet Wnętrze Oude Kerk w Delft / Monika Miżołębska
W XVII-wiecznej Holandii obrazy przedstawiające wnętrza kościołów, nazywane kerkinterieurs, były powszechnie podziwiane i cenione. Ukazywały one dawne katolickie świątynie, które dla protestantów stały się miejscem nabożeństw i wspólnego czytania Biblii, ale także codziennych spotkań.
spotkanie online / bilety w sprzedaży od 24 maja
 
11 czerwca
Simon de Vos, Bachanalia w grocie oraz Jan Micker Wąska droga cnoty / Romualda Radwańska
Trudno chyba o dwa, bardziej odmienne tematycznie dzieła – inspirowana mitologią, rubaszna scena bachanaliów i religijny, traktujący o trudach w drodze ku zbawieniu, z ducha protestancki obraz. Podczas spotkania zastanowimy się, jaki były funkcje i symbolika obu dzieł i poszukamy – mimo wszystkich różnic – punktów wspólnych.
spotkanie na wystawie / bilety w sprzedaży od 7 czerwca
 
UWAGA: Zmiana terminu spotkania. Nowy termin podamy wkrótce
Abraham Beerstraaten, Pejzaż z łyżwiarzami oraz Abraham Willaerts, Statki u skalistego wybrzeża podczas sztormu / Magdalena Kucza-Kuczyńska
Niderlandy to kraj poprzecinany kanałami i polderami – liczne drogi wodne pozwalały na szybkie przemieszanie się ludzi i towarów, a zimą stawały się miejscem zabaw dla całych rodzin. Te charakterystyczne pejzaże, a także morza i oceany, ściśle związane z historią holenderskiego, kolonialnego imperium, są częstym tematem niderlandzkiego malarstwa.
spotkanie na wystawie
 

 

ODSŁANIAMY OBRAZY. WARSZTATY INTERPRETACYJNE

29 maja i 19 czerwca / soboty / godz. 14.00
Jak wiele informacji skrywa jedno dzieło sztuki? Podczas warsztatów dyskusyjnych dla młodzieży i dorosłych będziemy odkrywać kolejne warstwy znaczeniowe wybranych dzieł, poznając kontekst ich powstania, ikonografię, zastanawiając się nad znaczeniem wykorzystanych przez artystę motywów i symboli.
120 min / 25 i 15 zł / warsztaty na wystawie
 
29 maja
Gillis Mostaert, Pejzaż zimowy z ucieczką do Egiptu / Paweł Bień
„Wstań, weź Dziecię i Jego Matkę i uchodź do Egiptu” – powiedział anioł do śpiącego Józefa, który nie zlekceważył słów boskiego posłańca. Ten ewangeliczny epizod inspirował wyobraźnię całych pokoleń artystów. Niektórzy twórcy, zamiast egzotycznych widoków Bliskiego Wschodu, woleli malować rodzimy pejzaż. Jaką rolę odgrywa osadzenie biblijnych wydarzeń w realiach XVI-wiecznych Niderlandów?
bilety w sprzedaży od 24 maja
 
19 czerwca
Peter van de Venne, Martwa natura z kwiatami w wazonie, muszlą i zegarkiem / Romualda Radwańska
Czy artyści holenderscy malowali bukiety w wazonach tylko po to, by przez cały rok cieszyły oko pięknem rozkwitłych kwiatów? Jakie znaczenie niosą zgromadzone obok zegarki, muszle i inne przedmioty? Podczas spotkania przekonamy się, że ikonografia tego typu przedstawień bywa przewrotna i zaskakująca.
bilety w sprzedaży od 14 czerwca
 

 

DLA RODZIN

 

20 czerwca, 11 lipca / niedziele / godz. 12.00
Zajęcia dla dzieci w wieku 5–12 lat i ich opiekunów.
90 min / 15 zł dziecko, 15 zł opiekun, 5 zł kolejne dziecko / warsztaty na wystawie
 
20 czerwca
Na morzu i na lądzie – życie w holenderskim mieście / Monika Miżołębska 
Obywatele Zjednoczonych Prowincji uchodzili za przedsiębiorczych i pracowitych. Holenderscy kupcy prowadzili rozległe interesy – z Chin sprowadzali porcelanę, z Ameryki Południowej – tytoń, a z całego świata – drogie przyprawy. Jak wyglądało życie codzienne zamożnej, holenderskiej rodziny, czego możemy dowiedzieć się o niej z obrazów?
bilety w sprzedaży od 14 czerwca
 
11 lipca
Barwny świat martwych natur / Romualda Radwańska
Zapraszamy na detektywistyczną wyprawę w poszukiwaniu wiadomości ukrytych przez artystów w martwych naturach. Dlaczego niejednego Holendra zamiłowanie do tulipanów doprowadziło do bankructwa? Skąd na obrazie skrzypce z pękniętą struną? Kto używał pucharu zrobionego z wielkiej, egzotycznej muszli?
bilety w sprzedaży od 5 lipca
 

 

INORMACJE ORGANIZACYJNE

W zależności od aktualnych wytycznych epidemicznych możliwe są zmiany w programie.
Aktualne informacje o wydarzeniach towarzyszących wystawie, planowanych zajęciach do osób niewidomych, spotkaniach w polskim języku migowym (PJM) oraz oprowadzaniach niedzielnych po wystawie prosimy śledzić na stronie www.mnw.art.pl.
 
 

 

 

OPROWADZANIA NIEDZIELNE

30 maja, 6, 13, 20 i 27 czerwca, 4, 11 i 18 lipca
niedziele / 12.00
 
Zapraszamy do wspólnego zwiedzania wystawy z przewodniczkami i przewodnikami Działu Edukacji. Odkryjemy świat XVII-wiecznej Republiki Zjednoczonych Prowincji i jej mieszkańców. Zastanowimy się, dlaczego Holandia stała się centrum europejskiego handlu, okryjemy bogactwo tematów malarstwa rodzajowego i pejzażowego, wreszcie rozszyfrujemy treści obecne w martwych naturach.
 
75 min / bilety w cenie 25 i 15 zł
 

ZAJĘCIA NA ZAMÓWIENIE

Liczba uczestników uzależniona będzie od aktualnych wytycznych epidemicznych.
W celu szczegółowych informacji prosimy o kontakt mejlowy – / koszt: 200 zł
 
Różne spojrzenia na malarstwo niderlandzkie
Zapraszamy do wspólnego zwiedzania wystawy z przewodniczkami i przewodnikami Działu Edukacji. Odkryjemy świat XVII-wiecznej Republiki Zjednoczonych Prowincji i jej mieszkańców. Zastanowimy się, dlaczego Holandia stała się centrum europejskiego handlu, okryjemy bogactwo tematów malarstwa rodzajowego i pejzażowego, wreszcie rozszyfrujemy treści obecne w martwych naturach.
 

RODZINNE ZWIEDZANIE

Rodzina na tropie: holenderskie śledztwo
Zapraszamy na wspólną, rodzinną przygodę. Naszym celem będzie odszukanie tajemniczego pasażera holenderskiego statku handlowego.
 
Bilety i darmowe wejściówki na wydarzenia stacjonarne i online można nabyć za pośrednictwem strony bilety.mnw.art.pl.
Oprowadzania rezerwujemy pod numerami telefonów: 667 774 275  lub 22 621 10 31 wew. 246 (od poniedziałku do piątku w godz. 8.30–15.00) albo korzystając z poczty elektronicznej:
 
 

SZKOŁY PODSTAWOWE / KLASY 0–III

Pory roku, pory dnia
Natura od zawsze inspirowała artystów. Na lekcjach odkryjemy tajniki pracy malarza pejzażysty. Przekonamy się, czy łatwo przedstawić noc, upalny, wietrzny lub mroźny dzień i ilu kolorów potrzeba, żeby namalować śnieg.
Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej: III, IV, I.1, I.2, IV.3, V.1, V.2, V.3.
 
SZKOŁY PODSTAWOWE / KLASY IV–VI
Co mówią obrazy?
Jak odczytać ukryte w obrazach opowieści? Często potrzebna jest do tego specjalistyczna wiedza. Odkrywając tajemnice obrazów, poznamy tradycyjne gatunki malarskie, takie jak portret, pejzaż czy martwa natura.
Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej: z języka polskiego ogólne: I.1, I.3, I.7, IV.1; plastyki ogólne: I, III; plastyki szczegółowe: I.1, I.2, I.6, III.
 
SZKOŁY PONADPODSTAWOWE
Codzienność na obrazach holenderskich mistrzów XVII wieku
Dzieła prezentowane w Galerii Sztuki Dawnej MNW i na wystawie „Różne spojrzenia” są wizualnym świadectwem swojej epoki. Martwe natury, pejzaże, obrazy ukazujące wnętrza kościołów, sceny rodzajowe i biblijne pozwalają nam poznać mieszkańców Holandii „złotego wieku”: ich wiarę, pracę, rozrywki i życie rodzinne. 
Szkoły ponadpodstawowe: realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej: z historii (poziom podstawowy): wymagania ogólne: I, II; wymagania szczegółowe: XIV, XVI, XVII; z języka polskiego (poziom podstawowy) wymagania ogólne: I.1, I.2, IV.1, IV.2, wymagania szczegółowe: I.2 (6); z historii sztuki wymagania ogólne: I, II, III, IV,V

 

 

Koordynacja programu wydarzeń towarzyszących: / Dział Edukacji

Koordynacja programu lekcji muzealnych: / MCES