175. Urodziny Henryka Siemiradzkiego
W październiku Muzeum Narodowe w Warszawie świętuje 175. urodziny Henryka Siemiradzkiego (1843–1902), wybitnego malarza, jednego z najsławniejszych akademików drugiej połowy XIX wieku. Jego barwne, realistyczne obrazy antycznego Rzymu zaskarbiły mu przychylność krytyków i publiczności w całej Europie.
Wykłady przybliżą twórczość Siemiradzkiego, prelegenci podczas paneli naukowych przedstawią wyniki najnowszych badań jego dzieł, kustosze i konserwatorzy zapraszają na spotkania w Galerii. Dzięki współpracy z Instytutem Adama Mickiewicza, obok badaczy polskich, wezmą w nich udział wybitni uczeni z Rosji.
Jubileusz urodzin malarza uświetni specjalny pokaz obrazów artysty, zaprezentowanych w Galerii Sztuki XIX Wieku, w Sali Akademizmu w dniach 25 września – 18 listopada. To okazja, by podziwiać mniej znane prace Siemiradzkiego ze zbiorów MNW; ozdobę pokazu stanowi obraz Nauczanie św. Piotra, użyczony przez Wyższe Metropolitalne Seminarium Duchowne w Warszawie.
Obchody 175. urodzin Henryka Siemiradzkiego łączą się z projektem badawczym „Korpus dzieł malarskich Henryka Siemiradzkiego” finansowanym przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki. W projekcie uczestniczą Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata, Muzeum Narodowe w Warszawie oraz Muzeum Narodowe w Krakowie.
3, 11, 18 października / 17.00
kino MUZ / wstęp wolny / liczba miejsc ograniczona / ok. 120 min
Wykłady organizowane we współpracy z Instytutem Adama Mickiewicza.
3 października / środa
Inauguracja / Arcydzieła Siemiradzkiego w Polsce i w Rosji
Prezentacja projektu „Korpus dzieł malarskich Henryka Siemiradzkiego” z całego kraju oraz dzieł Siemiradzkiego ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie oraz Państwowej Galerii Tretiakowskiej w Moskwie.
Wykład inauguracyjny:
• Wprowadzenie – o projekcie „Korpus dzieł malarskich Henryka Siemiradzkiego” / prof. dr hab. Jerzy Malinowski, Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata
• Korespondencja artysty i fotografie rodzinne z Rzymu jako źródło badań twórczości / dr Maria Nitka, Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata, Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA
• Prace Siemiradzkiego w kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie — arcydzieła i reprezentacja różnych okresów w twórczości artysty / Aneta Biały, koordynator MNW projektu, Zbiory Sztuki Polskiej do 1914 r. MNW
• Dzieła Siemiradzkiego w zbiorach Państowej Galerii Tretiakowskiej w Moskwie / prof. dr (hab.) Tatiana L. Karpova, wicedyrektor ds. naukowych Państwowej Galerii Tretiakowskiej w Moskwie / wykład w języku rosyjskim, tłumaczenie na polski
11 października / czwartek
Siemiradzki: debiut w Petersburgu i sława w Rzymie
Znamienici uczeni opowiedzą o kształceniu malarza w Akademii Petersburskiej i zaprezentują obraz Nauczanie św. Piotra z rzymskiego okresu twórczości.
Wykłady:
• Cesarska Akademia Sztuk Pięknych w Petersburgu w drugiej połowie XIX w. / prof. dr (hab.) Lejła S. Chasjanova, Rosyjska Akademia Sztuki (RAA), Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata
• Martwe natury Siemiradzkiego w kontekście obrazu Zaufanie Aleksandra Macedońskiego do lekarza Filipa / prof. dr (hab.) Lejła S. Chasjanova, Rosyjska Akademia Sztuki (RAA), Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata
• Nauczanie św. Piotra – Ewangelia na zwoju i niezwykły widok Rzymu antycznego / prof. dr hab. Jerzy Miziołek, Dyrektor Muzeum UW
18 października / czwartek
Ukraiński prolog – neapolitański zenit
Znani badacze związani z KDMHS przedstawią najwcześniejszy okres twórczy Siemiradzkiego oraz opowiedzą o procesie poszukiwania informacji o polskim artyście za granicą. Przeanalizowane zostaną też detale późnego arcydzieła malarza – Sąd Parysa.
Wykłady:
• Kwerendy zagraniczne PISnSŚ w ramach projektu KDMHS. Pamięć o Siemiradzkim w Charkowie / prof. dr hab. Jerzy Malinowski
• Wczesne prace Henryka Siemiradzkiego z okresu nauki w Charkowie / dr Agnieszka Świętosławska
• Sąd Parysa w Bajach, antycznym kurorcie (?) / prof. dr hab. Witold Dobrowolski
6, 7, 13, 14 października / 11.30
zbiórka w Holu Głównym / bilety 20 i 12 zł online i w kasie od 2 i 9 października / liczba miejsc ograniczona / ok. 45 min
6 października / sobota
Szkic do obrazu Świeczniki chrześcijaństwa / Aneta Biały, Łukasz Kownacki, Dorota Ignatowicz-Woźniakowska z zespołem
Na przykładzie obrazu Męczeństwo św. Tymoteusza i św. Maury oraz szkicu do arcydzieła Świeczniki chrześcijaństwa omówimy malarskie przedstawienia męczeństwa wczesnych chrześcijan oraz o symboliczne znaczenie tych scen w Polsce. Przybliżymy tajniki najnowocześniejszych metod obrazowania analitycznego do badań nad twórczością Siemiradzkiego. Spotkaniu będzie towarzyszyć specjalny pokaz szkicownika malarza.
zbiórka w Holu Głównym / bilety online i w kasie od 2 października / liczba miejsc ograniczona
7 października / niedziela
Sąd Parysa / Ksenia Zdzieszyńska-Demolin, Wojciech Głowacki
Przedstawimy słynny obraz Sąd Parysa Henryka Siemiradzkiego, inspirowany mitologią antyczną, i zaproponujemy jego interpretacje.
zbiórka w Holu Głównym / bilety online i w kasie od 2 października / liczba miejsc ograniczona
13 października / sobota
Dirce chrześcijańska / Paulina Adamczyk, Aneta Biały, Anna Masłowska
Przybliżymy publiczności monumentalne dzieło Dirce chrześcijańska i na specjalnym pokazie zaprezentujemy szkicownik malarza.
zbiórka w Holu Głównym / bilety online i w kasie od 9 października / liczba miejsc ograniczona
14 października / niedziela
Sielanka rzymska (Przed kąpielą) / Paulina Adamczyk
Przedstawimy obrazy Sielanka rzymska (Przed kąpielą) oraz Sielanka rzymska – Łowienie ryb i na specjalnym pokazie zaprezentujemy szkicownik malarza.
zbiórka w Holu Głównym / bilety online i w kasie od 9 października / liczba miejsc ograniczona
5, 12, 19 października, 16 listopada / 11.30
kino MUZ / wstęp wolny / liczba miejsc ograniczona / ok. 90 min
W ramach obchodów 175. urodzin Henryka Siemiradzkiego zapraszamy na panele naukowe – część cyklu wydarzeń wieńczących etap kwerend i promujących interdyscyplinarny projekt badawczy „Korpus dzieł malarskich Henryka Siemiradzkiego” (KDMHS).
5 października / piątek
Panel „Badania malarstwa XIX wieku na przykładzie projektu „Korpus dzieł malarskich Henryka Siemiradzkiego”
Prelekcje:
• Zasadność badań
• Badania technologiczne dzieł Siemiradzkiego w Muzuem Narodowym w Krakowie / Dominika Sarkowicz, Muzeum Narodowe w Krakowie
• Najnowocześniejsze metody obrazowania analitycznego i jego odczytów w badaniach KDMHS / dr n. med. Łukasz Kownacki, Europejskie Centrum Zdrowia Otwock, Dorota Ignatowicz-Woźniakowska, główny konserwator Muzeum Narodowego w Warszawie wraz z zespołem
12 października / piątek
Panel „Najciekawsze rezultaty badań dokumentacyjnych i konserwatorskich KDMHS”
• Prezentacja obrazów Idylla oraz Szkicu do plafonu w Pałacu Zawiszów.
Prelegentki:
• Magdalena Borkowska / Pracownia Konserwacji Grafiki Muzeum Narodowego w Warszawie
• Justyna Kwiatkowska / Gabinet Grafiki i Rysunku Muzeum Narodowego w Krakowie
• Ksenia Zdzieszyńska-Demolin / Pracownia Konserwacji Malarstwa na Płótnie Muzeum Narodowego w Warszawie
19 października / piątek
Panel „Badania dokumentacyjne rysunków i obrazów”
Prelegentki:
• Paulina Adamczyk / Gabinet Rycin i Rysunków Muzeum Narodowego w Warszawie
• Magdalena Borkowska / Pracownia Konserwacji Grafiki Muzeum Narodowego w Warszawie
• Magdalena Laskowska / Gabinet Grafiki i Rysunku Muzeum Narodowego w Krakowie
16 listopada / piątek
Siemiradzki i Sienkiewicz: Przyszłe ofiary Koloseum i wizja wystawy dzieł Siemiradzkiego w Rzymie
––––––
Koordynatorzy projektu z ramienia Muzeum Narodowego w Warszawie:
Aneta Biały, Wojciech Głowacki
Paulina Adamczyk – historyk sztuki, asystent w Gabinecie Rycin i Rysunków MNW
Aneta Biały – historyk sztuki i konserwator, adiunkt w Zbiorach Sztuki Polskiego do 1914 r. MNW, koordynator MNW projektu KDMHS
Magdalena Borkowska – konserwator w Pracowni Konserwacji Obiektów na Papierze MNW
prof. dr (hab.) Lejła Chasjanova – profesor, doktor nauk historycznych i artystka malarka. Zasłużony Artysta Federacji Rosyjskiej, Członek Korespondent Rosyjskiej Akademii Sztuki (RAA), Wydział Malarstwa. Rosyjska Akademia Sztuki (RAA), PISnSŚ.
prof. dr hab. Witold Dobrowolski – archeolog i historyk sztuki, kurator emeritus Zbiorów Sztuki Starożytnej i Wschodniochrześcijańskiej MNW, profesor w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego
Wojciech Głowacki – historyk sztuki, asystent w Zbiorach Sztuki Polskiej do 1914 r. MNW
Dorota Ignatowicz-Woźniakowska – główny konserwator MNW
prof. dr (hab.) Tatiana L. Karpova – historyk sztuki, wicedyrektor ds. naukowych Państwowej Galerii Tretiakowskiej w Moskwie, profesor rosyjskiego Państwowego Instytutu Nauk o Sztuce, monografistka twórczości Henryka Siemiradzkiego
dr n. med. Łukasz Kownacki – lekarz specjalista radiologii i diagnostyki obrazowej, Europejskie Centrum Zdrowia Otwock
Justyna Kwiatkowska – konserwator w Laboratorium MNW
Magdalena Laskowska – historyk sztuki, kustosz w Gabinecie Grafiki i Rysunku Muzeum Narodowego w Krakowie
prof. dr hab. Jerzy Malinowski – historyk sztuki, prezes Polskiego Instytutu Studiów nad Sztuką Świata, kierownik projektu KDMHS, kierownik Zakładu Historii Sztuki Nowoczesnej na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
Anna Masłowska – historyk sztuki, kustosz w Zbiorach Ikonograficznych i Fotograficznych MNW
prof. dr hab. Jerzy Miziołek – archeolog i historyk sztuki, dyrektor Muzeum Uniwersytetu Warszawskiego, profesor w Instytucie Archeologii UW
dr Maria Nitka – historyk sztuki, Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata, Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA
Dominika Sarkowicz – konserwator w Pracowni Konserwacji Malarstwa i Rzeźby w Sukiennicach, Muzeum Narodowe w Krakowie. Kierownik programu badań technologiczno-konserwatorskich MNK w ramach projektu Korpus dzieł malarskich Henryka Siemiradzkiego
dr Agnieszka Świętosławska – historyk sztuki, adiunkt w Katedrze Historii Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego
Ksenia Zdzieszyńska-Demolin – konserwator w Pracowni Konserwacji Malarstwa na Płótnie MNW