Niniejszy serwis wykorzystuje pliki cookie. Korzystanie z serwisu oznacza akceptację tego stanu rzeczy.
Wystawy

Pokaz XIX-wiecznych fotografii w Galerii Sztuki XIX Wieku

Fotografie z kolekcji Zbiorów Ikonograficznych i Fotograficznych Muzeum Narodowego w Warszawie

 

20 marca – 10 sierpnia 2014


W związku z przeniesieniem obrazów Aleksandra Gierymskiego ze stałej ekspozycji  na wystawę czasową, w sali VII Galerii Sztuki XIX Wieku urządzono pokaz oryginalnych XIX-wiecznych fotografii wybranych z kolekcji Zbiorów Ikonograficznych i Fotograficznych MNW.


Jest to szczególne wydarzenie dla miłośników starej fotografii, gdyż po raz pierwszy  w historii warszawskiego Muzeum Narodowego zabytkowe zdjęcia zawisły w przestrzeni stałej galerii malarstwa, wśród obrazów największych polskich mistrzów pędzla. W ten sposób przypomniany został bardzo silny związek pomiędzy medium fotograficznym i tradycyjnymi dziedzinami sztuki. Ów związek istniał od chwili narodzin fotografii w połowie XIX wieku i funkcjonował na różnych poziomach, wykraczając daleko poza problem zwykłej imitacji czy kopiowania. Fotografia, która sama przejmowała ikonografię, tematykę i język formalny malarstwa, była zarazem źródłem inspiracji dla innych dyscyplin sztuki, czynnikiem ich ewolucji. Wraz z rozszerzaniem się praktyki fotograficznej rozwijały się różnorodne, coraz silniejsze  relacje pomiędzy sztuką i fotografią, powiększały się wzajemne wpływy obu tych dziedzin.


Coraz lepiej udokumentowane przez badaczy wzajemne zależności  fotografii i malarstwa stają się dzisiaj bodźcem do ponownej refleksji nad twórczością wielu znanych artystów II połowy XIX i XX wieku. Wprowadzenie fotografii do galerii malarstwa jest również zaproszeniem dla widzów Muzeum do odświeżenia i wzbogacenia spojrzenia na polską sztukę przełomu wieków.


Ponieważ zdjęcia zajęły miejsce płócien Aleksandra Gierymskiego, pokaz został tak skonstruowany, aby obrazy fotograficzne – same w sobie będące autonomicznymi dziełami sztuki – komentowały jednocześnie twórczość malarza. Fotografia odgrywała bardzo ważną rolę w artystycznej działalności Gierymskiego –  była dla niego nie tylko sposobem gromadzenia kolekcji szkiców przygotowawczych do własnych dzieł, ale także źródłem bezpośredniej inspiracji. Początkowo artysta korzystał ze zdjęć zawodowych fotografów, od połowy lat 80. XIX w. posługiwał się samodzielnie kamerą fotograficzną, tzw. fotorewolwerem Brandla.


Ekspozycja zawiera między innymi prace najwybitniejszych fotografów warszawskich 2. połowy XIX w. – Karola Beyera , Maksymiliana Fajansa oraz wspomnianego już Konrada Brandla, mistrzów obiektywu, którzy współtworzyli klimat artystycznej Warszawy czasów Aleksandra Gierymskiego. Pokazujemy wspaniałe, wielkoformatowe fotografie wykonane w atelier Maksymiliana Fajansa, w tym kolorowany portret Heleny Modrzejewskiej oraz widoki wnętrz ratusza i Hotelu Europejskiego. Dokonania Karola Beyera reprezentuje fotoreportaż z lat 1860–1864 z budowy mostu Kierbedzia, pierwszego stałego mostu na Wiśle w Warszawie, który ponad 20 lat później również Gierymski utrwalił w swoich Piaskarzach.
Konrad Brandel to autor fotograficznych wizerunków tzw. warszawskich typów ulicznych, m.in. żydowskiej handlarki owoców, która stała się pierwowzorem słynnej Pomarańczarki.


Prezentację dopełniają fotograficzne obrazy ukazujące atmosferę XIX-wiecznego Paryża i Wenecji  –  miejsc, w których Aleksander Gierymski bywał i tworzył, i które  również były natchnieniem malarza.


Tę część pokazu otwierają imponujące swoimi rozmiarami widoki dwóch pawilonów Luwru,  wykonane przez Édouarda Denisa Baldusa w połowie lat 50. XIX w. Odbitki te są świadectwem znakomitego poziomu artystycznego i technicznego fotografii w pierwszych dekadach jej historii. Równie doskonałe są weneckie „pejzaże” Carla Ponti’ego z 1865 r.


Ożywioną atmosferę zatłoczonej paryskiej ulicy z końca stulecia, którą Gierymski poznał podczas swojego kilkuletniego pobytu w stolicy Francji, przywołuje natomiast seria zdjęć Louisa Pamarda i anonimowych autorów francuskich, chronologicznie zamykająca niewielki, liczący 25 zabytków, pokaz fragmentu kolekcji fotografii Muzeum Narodowego w Warszawie.

Fot. Karolina Kukowska

 

 

 



Karol Beyer...
Maksymilian Fajans...
Maksymilian Fajans...
Karol Beyer...
Budowa mostu...
Konrad Brandel...
Maksymilian Fajans...
Maksymilian Fajans...
Maksymilian Fajans...
Édouard Denis...
Louis Pamard...
Carlo Ponti (ok....
Pokaz zdjęć w...
Pokaz zdjęć w...
Pokaz zdjęć w...