Na przełomie epok. Meble w czasach Kopernika
30 czerwca – 1 października 2017
Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie
Na wystawie w Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie eksponowane są przykłady meblarstwa europejskiego – od form wczesnogotyckich po renesansowe – z terenu Włoch, Francji, Niemiec, Polski, a także Skandynawii. Większość mebli pochodzi ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie. Dopełnienie wystawy stanowią obrazy i reprodukcje grafik, przedstawiające meble, których w większości nie znajdziemy na wystawie, ponieważ do naszych czasów zachowały się w niewielkiej liczbie. Należą do nich przede wszystkim łoża, pulpity do pisania i czytania, siedziska, półki, półeczki, a także formy stołów i skrzyń, inne niż te prezentowane na wystawie. Grafiki i obrazy odzwierciedlają architekturę wnętrz oraz wyposażenie w sprzęty codziennego użytku.
Wystawa jest próbą pokazania przeobrażeń w europejskiej sztuce meblarskiej, jakie zaszły w czasach, w których żył Kopernik. Przełomowe zmiany w budowie, strukturze, formie i dekoracji mebli najlepiej oddaje porównanie dwóch obiektów: szafy bibliotecznej z Reszla i szafy francuskiej, powstałej tuż po połowie XVI w. Ta pierwsza stanowiła wyposażenie librarii dobudowanej do kościoła świętych Piotra i Pawła w Reszlu w 1471 r. Przechowywano w niej księgozbiór liczący około 50 kodeksów rękopiśmiennych. Kopernik, nawet jeśli nie korzystał z zasobów biblioteki, to zapewne widział ją w czasie wielokrotnych pobytów w Reszlu, w latach 1505–1510. W drugiej, francuskiej szafie, snycerską dekorację oparto na wzorach zaczerpniętych z paryskiej Fontanny Niewiniątek (1549), autorstwa wybitnego rzeźbiarza Jeana Goujona (ok. 1510–1565), który zaczął tworzyć z początkiem lat 40. XVI w., u schyłku życia Kopernika. Różnice między tymi obiektami pokazują, jak na przestrzeni zaledwie 70–80 lat zmieniła się sztuka meblarska.
Wystawa została przygotowana przez Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie we współpracy z Muzeum Narodowym w Warszawie. Udział w niej ma również Warmińska Kuria Metropolitalna, która wyraziła zgodę na wypożyczenie obiektu należącego do parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Reszlu.
Kurator wystawy: Małgorzata Okulicz (MWiM)
Współkuratorzy: Dorota Gutkowska (MNW), Stanisław Stefan Mieleszkiewicz (MNW)